اگر خانواده را کوچک ترین هسته تشکیل دهنده جامعه بدانیم، دور از ذهن نخواهند بود که مشکلات خانواده به صورت ناهنجاری های اجتماعی، خارج از چهارچوب خانه نمود و بروز پیدا می کند. از این است که می توان گفت: « خانواده سالم ضامن تشکیل جامعه ای سالم است.»

روانشناسان و مشاوران خانواده بر این نکته تأکید دارند که کم شدن ساعت گفت وگو ، نداشتن مهارت گفت وگو برای ابراز محبت یا حل و فصل اختلافات باعث بروز مشکلات عدیده خانوادگی و در نهایت نارضایتی از زندگی مشترک بین زوجین شده است.

« همسرم مرا درک نمی کند. » ، « همسرم به زندگی اهمیت نمی دهد.»، « بار تمام مسائل و مشکلات خانه بر دوش من است.»، « همسرم خود را بیشتر از خانواده اش دوست دارد.»، « نمی دانم هنوز دوستم دارد یا نه؟! » از مهم ترین مسائلی است که زوج مخصوصا زنان در بیان نارضایتی خود از زندگی به کار می برند.

یکی از مهم ترین دلایل از بین رفتن فرصت های گفتمان بین زن و شوهر و والدین و فرزندان، استفاده نادرست و بیش از حد افراد از فضای مجازی است. دنیای مجازی چنان سیطره ای بر خانواده ها و افکار فعالان در  آن انداخته است که دیگر نه تنها فرصتی برای حرف زدن باقی نگذاشته است بلکه اگر قرار بر هم صحبتی هم باشد ، دیگر افراد حرف یکدیگر را نخواهند فهمید!

محصولات اینترنتی مخصوصا شبکه های اجتماعی ، چنان پارادوکسی ایجاد کرده است که افراد خانواده در کنار هم اما از یکدیگر بسیار دورند! و خانه عملا شبیه پانسیونی برای استراحت افراد شده است.

اگر تا چند سال پیش نگرانی ها به کم شدن صحبت بین اعضای خانواده بود، متأسفانه امروزه شاهد نگرانی در ایجاد « سکوت مطلق » در بین اعضای خانواده است.

این سکوتِ پُر هیاهو، کاربران معتاد به فضای مجازی را چنان در خود غرق کرده است که باعث شده است ، شب ها را در کانال ها و شبکه های پیام رسان به صبح برسانند و نتوانند حتی نیم روزی دوری از اینترنت را تحمل کنند و همین امر باعث آسیب های متعددی از جمله خانوادگی، ارتباطی، عاطفی، روانی، جسمی و اقتصادی شود.

ولی اله نصر مدیرکل دفتر امور آسیب دیدگان سازمان بهزیستی معتقد است هدف اولیه تشکیل  شبکه های اجتماعی، افزایش ارتباط بین افرادی است که در دهکده جهانی زندگی می کنند،اما بعضا یک سری جدایی ها و دوری هایی را هم به وجود آورده است. اگر این مشکل را بخواهیم در جامعه خودمان بررسی کنیم، می بینیم که حضور در شبکه های مجازی، باعث ایجاد سوءظن و بدبینی بین برخی زوجین شده است؛ اتفاقی که کم کم به طلاق عاطفی و در نهایت به طلاق دائمی می انجامد.

مدیرکل دفتر امور آسیب دیدگان سازمان بهزیستی با اشاره به نتایج تحقیقی که کارشناسان این مرکز روی این پدیده انجام داده اند، می گوید: در رابطه با تاثیر این عامل روی تحکیم بنیان خانواده ها باید به دو اثر مهم اشاره کنم؛ نکته اول، اثری است که اینها روی طلاق در سال های اول تشکیل زندگی می گذارند.

بر این اساس آمار ثبت احوال هم نشان می دهد در حال حاضر بیشتر طلاق ها در پنج سال نخست زندگی رخ می دهد و در این بین باز، سال اول سهم بیشتری در جدایی ها دارد. تحلیل این موضوع از نظر ما این است که معیارهای آشنایی زوجین در جامعه امروز به واسطه این شبکه های مجازی تغییر کرده است؛ یعنی آن سبک آشنایی سنتی و خانوادگی قدیمی که از طریق بزرگ ترهای فامیل بود، عوض شده و الان با ازدواج هایی روبه رو هستیم که پایه های آشنایی شان در فضای مجازی و در این شبکه های اجتماعی گذاشته شده است. در این شرایط وقتی دختر و پسر زیر یک سقف می آیند تازه می بینند خیلی از مواردی که فکر می کردند درباره هم می دانند، دروغ بوده و اختلاف نظر های زیادی با هم دارند؛ این یکی از دلایل طلاق است.

می توان گفت: « افزایش جرایم خانوادگی» که همگی از منشاء نارضایتی از زندگی مشترک و کم شدن گفتمان و رفع اختلافات شکل می گیرد، یکی دیگر از مهم ترین چالش های پیش روی جامعه است که در بسیاری از مواقع به  قتل های ناخواسته یا برنامه ریزی شده نیز می انجامد.

به هر حال با وجود 12 میلیون کاربر اینترنتی زیر 18 سال در کشور که بیش از 9 ساعت از روز را در فضای مجازی به سر می برند، می توان پیش بینی کرد که چه فاجعه ای در آینده ای نه چندان دور بینان خانواده را به خطر تضعیف و تزلزل و فروپاشی خواهد کشاند!

معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده بهمن ماه سال گذشته بر لزوم گفتگوی خانوادگی و گفتگوی بین نسلی در خانواده تاکید کرد و گفت: به دلایل متعدد معتقد هستیم که گفت وگوی بین نسلی در خانواده ها از دو ساعت در ده سال پیش به هفده تا بیست دقیقه رسیده است که این مساله تشدید کننده مسایلی چون افسردگی،  ناامیدی و اعتیاد جوانان است.

کاهش ساعت گفت وگو بین اعضای خانواده اعم از زن و شوهر و والدین و فرزندان تا به حدی است که صحبت ها از اجرای طرح « گفت وگوی ملی و ارتباط بین نسلی» در میان خانواده ها شده است.

در به وجود آمدن هر پدیده و محصولی قطعا هدفی نهفته است اگر چه بسیاری از افراد هدف ایجاد شبکه های مجازی را ارتباطات ساده تر و در دسترس تر افراد در دهکه مجازی می دانند اما قطعا رویکرد همه جوامع با سیاست های متفاوت این نبوده و نیست، این روزها تنور جنگ دشمنان با نفوذ فرهنگی علیه خانواده های بسیار داغ است. روح الله مؤمن نسب در این باره می گوید: شبکه ­های مجازی ابزار جنگ نرم دشمن هستندکه هدف آن نابودی خانواده­ هاست. شبکه تلگرام را صهیونیست­های روس تبار ساکن آلمان ایجاد کرده­اند و آن را اداره می ­کنند و بدتر از همه اینکه 2/ 81 درصد کاربران این شبکه، ایرانی هستند. در چین کسانی که روزانه بیش از یک ساعت در روز از اینترنت استفاده می­کنند معتاد اینترنت محسوب می­شوند و باید به مراکز ترک اعتیاد مراجعه کنند و این در حالی است که بر اساس داده­های وزارت ورزش و جوانان، به طور میانگین جوانان کشور روزانه 9 ساعت به گوشی­های موبایل مشغول هستند.

وی تنوع طلبی عاطفی و جنسی در جامعه را از عوارض و جنبه ­های زیانبار استفاده مدیریت نشده از فضای مجازی دانسته و گفته است: این پیامد  آسیب های روانی و اجتماعی زیادی در پیش دارد من جمله اینکه طلاق عاطفی نیز به شدت در حال افزایش است به طوری که 68 درصد طلاق­ های ثبت شده در میان 140 کشور جهان، به علت ارتباط یکی از زوجین با جنس مخالف از طریق شبکه­ های مجازی است .

به گفته دکتر مجید ابهری استاد دانشگاه و رئیس هیئت مدیره بنیاد صیانت از نهاد خانواده، وابسته به قوه قضائیه نتایج آخرین پژوهش بنیاد صیانت از نهاد خانواده قوه قضائیه که دربازه زمانی اردیبهشت سال 94 تا اردیبهشت 95، بر اساس داده­ های پرونده ­های منجر به طلاق در دادگاه­ های خانواده 5 استان (شامل تهران، مشهد، اصفهان، شیراز و گیلان) صورت گرفته نشان می­ دهد که 17درصد از طلاق­ ها به ویژه در سه سال اول زندگی مشترک ناشی از نفوذ و گسترش شبکه­ های اجتماعی بوده است.

انتخاب نامناسب و همسرگزینی ناموزون، علت اصلی اختلاقات زناشویی است و ضعف مهارت­ های زندگی در برقراری تفاهم و همدلی دومین عامل بروز اختلافات است. نداشتن تفاهم و ضعف در برقراری ارتباط عاطفی، ناشی از تغییر سبک زندگی باعث شده تا با ورود شبکه های اجتماعی به ویژه نرم افزارهای تلفن همراه شاهد ناهنجاری های ناشی از نبود فرهنگ­ سازی مناسب در برخورد با این پدیده باشیم.

انتهای پیام/